ความสำคัญของกระดูกสันหลังคด
กระดูกสันหลังคด (https://www.vimut.com/article/Scoliosis)ในเด็ก (Scoliosis) เป็นภาวะที่พบได้บ่อยและมักเริ่มแสดงอาการในช่วงวัยเรียนหรือวัยรุ่นตอนต้น หากตรวจพบและรักษาในระยะเริ่มต้น จะช่วยควบคุมไม่ให้รุนแรงได้ ซึ่งมีความสำคัญต่อการเจริญเติบโตและคุณภาพชีวิตของเด็ก
อาการที่ควรสังเกต
ผู้ปกครองสามารถสังเกตอาการผิดปกติจากภายนอก เช่น:
ไหล่สองข้างสูงไม่เท่ากัน: ทำให้เห็นความไม่สมดุลในท่าทาง
สะบักนูน: สะบักหรือกระดูกสะบักด้านหนึ่งนูนมากกว่าอีกด้าน
เอวหรือสะโพกเอียง: ทำให้ร่างกายดูไม่สมดุล
ศีรษะเอียง: ศีรษะอาจดูเหมือนเอียงเวลายืนตรง
ขากางเกงยาวไม่เท่ากัน: เมื่อสวมกางเกงอาจเห็นความแตกต่างในความยาว
แนวสันหลังไม่ตรง: เมื่อก้มตัวไปข้างหน้า จะมองเห็นแนวสันหลังไม่ตรง
สาเหตุและปัจจัยเสี่ยง
หลายคนเข้าใจว่ากระดูกสันหลังคดเกิดจากการนั่งผิดท่าหรือสะพายกระเป๋าหนัก แต่ความจริงแล้ว ส่วนใหญ่เกิดจากความผิดปกติในการเจริญเติบโตและพันธุกรรม ไม่ได้เกิดจากพฤติกรรมเพียงอย่างเดียว โดยมักพบในเด็กผู้หญิงมากกว่าเด็กผู้ชาย และมีโอกาสเกิดมากขึ้นหากมีคนในครอบครัวเคยเป็น
การตรวจและวินิจฉัย
แพทย์สามารถตรวจเบื้องต้นด้วยวิธีง่าย ๆ เช่น การทดสอบก้มตัว (Adam's forward bend test) หากสงสัยว่ามีความผิดปกติ อาจส่งตรวจเอกซเรย์เพื่อวัดองศาความคดของกระดูกสันหลัง เพื่อประเมินความรุนแรงและวางแผนการรักษา
แนวทางการรักษา
การรักษาจะขึ้นอยู่กับความรุนแรงของภาวะกระดูกสันหลังคด:
เฝ้าระวังและติดตาม: ในกรณีที่คดเล็กน้อย
กายภาพบำบัดและออกกำลังกาย: ช่วยเสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้อและปรับสมดุลร่างกาย
ใส่เสื้อเกราะดามหลัง (Brace): สำหรับผู้ที่อยู่ในช่วงวัยเจริญเติบโตและมีองศาความคดปานกลาง
การผ่าตัด: ใช้ในกรณีที่คดมากกว่า 40–50 องศา และส่งผลกระทบต่อการทำงานของปอดหรือหัวใจ
ความเข้าใจผิดที่พบบ่อย
มีความเข้าใจผิดหลายประการเกี่ยวกับกระดูกสันหลังคด เช่น:
"นั่งผิดท่า = กระดูกสันหลังคด" → ไม่จริงเสมอไป
"สะพายกระเป๋าหนักทำให้คด" → เป็นเพียงปัจจัยเสริม ไม่ใช่สาเหตุหลัก
"นวดหรือจัดกระดูกช่วยรักษาได้" → อาจทำให้อาการแย่ลง ควรพบแพทย์เฉพาะทางด้านศัลยกรรมกระดูก
การตรวจพบกระดูกสันหลังคด (https://www.vimut.com/article/Scoliosis)ในระยะเริ่มต้นมักจะทำให้รักษาได้ง่ายกว่า ผู้ปกครองควรหมั่นสังเกตท่าทางและโครงสร้างร่างกายของบุตรหลาน หากพบความผิดปกติ ควรรีบพาไปพบแพทย์เฉพาะทางด้านกระดูกสันหลัง เพื่อการวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้อง