ตรวจมะเร็งเต้านม เป็นหนึ่งในโรคที่หญิงทั่วโลก รวมทั้งในไทย เผชิญอยู่บ่อยมาก รวมทั้งยังคงเป็นหัวข้อหลักทั้งยังด้านสาธารณสุข การดูแลและรักษา แล้วก็การดูแลคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย ตัวกรรมวิธีรักษาโรคโรคมะเร็งเต้านมในปี 2568 ได้มีการปรับปรุงขึ้นอย่างต่อเนื่อง อีกทั้งในเรื่องของเทคโนโลยีด้านการแพทย์ หนทางรักษาผู้เจ็บป่วยส่วนตัว (personalized medicine) รวมทั้งการดูแลร่วมของหลายๆสหสาขาวิชาชีพ ทางพวกนี้คาดหมายให้ไม่เพียงแค่ "หายจากโรค" แม้กระนั้นยังลดการกลับเป็นซ้ำ ปรับปรุงความสามารถการรักษา และคำนึงถึงผลกระทบที่มีต่อร่างกายและจิตใจของผู้ป่วยด้วย
(https://static.wixstatic.com/media/060db7_0cab51c08d7e4460a6a03239784c987b~mv2.png/v1/fill/w_740,h_419,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/060db7_0cab51c08d7e4460a6a03239784c987b~mv2.png)
บทความนี้จะพาไปตรวจวิธีการรักษาโรคมะเร็งเต้านมที่ล้ำสมัยในปี 2568 — ตั้งแต่การวินิจฉัยจัดชนิดและประเภทจำพวกย่อย (subtype) การเลือกวิธีผ่าตัดหรือรักษาเสริม เคล็ดลับใหม่ๆอย่างฉายรังสีด้านในห้องผ่าตัด (IORT) การใช้ยาเคมีบำบัด ยาต่อต้านฮอร์โมน ยามุ่งเป้า และก็ภูมิคุ้มกันบำบัดรักษา รวมถึงการดูแลคุณภาพชีวิตหลังการดูแลรักษา เพื่อให้คนอ่านรู้เรื่องแนวทางต่างๆได้อย่างเป็นธรรมชาติ เข้าใจง่าย รวมทั้งสามารถนำไปประยุกต์หรือมีความรู้ความสามารถเพื่อการผลักดันและสนับสนุนผู้ที่เกี่ยวข้องได้
การวินิจฉัยและก็แบ่งแยกชนิดของมะเร็ง (Subtype)
ก่อนการเลือกทางรักษาอะไรก็แล้วแต่ควรต้องตรวจชิ้นเนื้อมะเร็ง แล้วก็กระทำการย้อมสีหรือทดลองทางห้องทดลองเพื่อตรวจตัวรับฮอร์โมนเอสโตรเจน (ER) ตัวรับโปรเจสเตอโรน (PR) โปรตีน HER2 และตัวชี้วัดการเติบโตของเซลล์ยกตัวอย่างเช่น Ki‑67 ด้วยเหตุว่าแต่ละจำพวกมีความประพฤติโรคแล้วก็การตอบสนองต่อการรักษาที่แตกต่างกัน ตัวอย่างเช่น
- Luminal A — มักจะมีตัวรับฮอร์โมน ER/PR เป็นบวก, HER2 เป็นลบ, และก็ Ki-67 ต่ำ
- Luminal B — ER/PR เป็นบวก แต่ว่า Ki-67 สูง หรือ HER2 อาจเป็นบวก
- HER2‑Positive — ตัวรับ HER2 เป็นบวก ซึ่งควรต้องใช้ยาที่มุ่งเป้า HER2 ร่วมด้วย
- Triple‑Negative (TNBC) — ไม่มีตัวรับ ER, PR หรือ HER2 ซึ่งมักสนองตอบต่อยาเคมีบรรเทารวมทั้งภูมิคุ้มกันมากกว่า
จุดสำคัญของ subtype อยู่ที่การเลือกกรรมวิธีการรักษาที่สมควร ได้แก่ ถ้าเกิดเป็น Luminal จะใช้ยาต้านทานฮอร์โมนมีหน้าที่มาก ถ้าหากเป็น HER2+ จะใช้ยามุ่งเป้า แล้วก็ถ้าเป็น Triple‑Negative บางทีอาจใช้เคมีบรรเทาหรือภูมิคุ้มกันบรรเทา
✨ การผ่าตัดแบบใหม่ที่ไม่ใช่แค่การตัด: สงวนเต้านมได้ ไม่จำเป็นที่จะต้องเสียใจ
ก่อนหน้าเวลาได้ยินว่าต้อง "ผ่าตัดเต้านม" หลายๆคนมักรู้เรื่องว่าจำเป็นต้องตัดเต้านมทั้งยังข้างออกเสมอ ซึ่งนำไปสู่ความกลัวรวมทั้งเสียความมั่นใจและความเชื่อมั่นในตัวเองไปมากมาย แต่ว่าในยุคนี้ทางเปลี่ยนไปมาก แพทย์จะบากบั่นสงวนเต้านมไว้ให้ได้มากที่สุด โดยดูว่าขนาดก้อนโรคมะเร็งอยู่ที่ไหน ใหญ่ขนาดไหน มีการกระจัดกระจายหรือยัง หากอยู่ในตำแหน่งซึ่งสามารถตัดเฉพาะก้อนออกได้ ก็จะเลือกใช้แนวทางนี้ก่อน
เคล็ดวิธีใหม่ๆสำหรับในการผ่าตัด อย่างเช่น การผ่าตัดแบบแผลเล็ก แอบซ่อนรอยแผลไว้ข้างๆหรือใต้ราวนม การผ่าตัดร่วมกับศัลยกรรมตกแต่งทันที ทำให้คนไข้ข้างหลังผ่าตัดยังคงรู้สึกมั่นอกมั่นใจได้อย่างเดิม มะเร็งเต้านม ไม่มีความจำเป็นที่จะต้องคอยจนกระทั่งรักษาหายแล้วค่อยทำศัลยกรรมเสริมในภายหลัง
ยิ่งไปกว่านี้ยังมีการประเมินต่อมน้ำเหลืองสุดที่รักแร้ว่ามีการกระจัดกระจายหรือไม่ โดยใช้วิธี Sentinel Node Biopsy ซึ่งช่วยลดโอกาสเกิดอาการแขนบวมในคราวหลัง เป็นอีกหนึ่งทางที่ช่วยทำให้การดูแลรักษาไม่เหลือร่องรอยให้ร่างกายและจิตใจมากเกินไป
(https://static.wixstatic.com/media/060db7_f64254ee03d5491892454d2c25fd2f8b~mv2.png/v1/fill/w_289,h_162,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/060db7_f64254ee03d5491892454d2c25fd2f8b~mv2.png)
✨ เปล่งแสงแบบใหม่ IORT เป็นยังไง เพราะเหตุใดถึง "ยิงแสง" ตั้งแต่ยังอยู่ในห้องผ่าตัด
ในอดีตกาล หลังผ่าตัดเต้านมเสร็จแล้ว คนไข้ต้องกลับมาส่องแสงอีกบ่อยครั้งในตอนยาวนานหลายสัปดาห์ บางบุคคลก็ตรากตรำกับการเดินทาง หรือมีผลใกล้กันทางผิวหนังจากการฉายแสงแบบเดิมๆแต่แล้วเมื่อตอนปี 2568 นี้ มีเทคโนโลยีที่เรียกว่า IORT (Intraoperative Radiation Therapy) ซึ่งเป็นการฉายรังสีให้เสร็จในระหว่างการผ่าตัดเลย
หมอจะนำเครื่องใช้ไม้สอยเฉพาะเข้าไปในรอบๆที่ตัดก้อนมะเร็งออก แล้วฉายแสงจุดนั้นทันที ก่อนจะเย็บแผลปิด ซึ่งช่วยลดการเสี่ยงที่เซลล์มะเร็งที่บางทีอาจหลงเหลือจะกลับมาเติบโตอีกรอบ และก็ยังลดจังหวะจำต้องฉายแสงซ้ำหลังผ่าตัดอีกด้วย
IORT เหมาะสำหรับคนป่วยบางกลุ่ม อย่างเช่น มะเร็งในระยะเริ่มต้น ขนาดเล็ก ไม่มีการกระจายไปต่อมน้ำเหลือง แล้วก็จำเป็นต้องเข้าขั้นที่แน่นอนที่หมอจะประเมิน ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่ช่วยทำให้คนไข้ไม่ต้องมารับการฉายรังสีหลายครั้ง รวมทั้งยังช่วยทำให้จบการดูแลรักษาเร็วขึ้นอีกด้วย
✨ เคมีบำบัดรักษากับฮอร์โมนบำบัดในปี 2568: ไม่ใช่แค่ยา แต่ว่าเป็นศาสตร์เฉพาะบุคคล
หลายท่านกลัวเคมีบำบัด เนื่องจากว่าภาพจำของผมร่วง อ้วก อ่อนล้า แม้กระนั้นที่จริงแล้วเคมีบรรเทาในยุคสมัยใหม่ มิได้ใช้กับทุกคน และไม่ได้มากยิ่งเท่าที่เคย ยาเคมีบำบัด ตรวจมะเร็งเต้านม (https://www.namarak.com/post/%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%A1-2568) ในปี 2568 ถูกดีไซน์ให้เลือกใช้เฉพาะในกรุ๊ปที่จำเป็นจะต้อง และยังสามารถตรวจยีนหรือระดับการเสี่ยงเพื่อประเมินว่าคนเจ็บคนนี้จึงควรใช้เคมีบรรเทาหรือเปล่า
ในรายที่ไม่จำเป็นที่จะต้องใช้เคมีบำบัดรักษา หมอบางทีอาจเลือกให้ ยาต้านฮอร์โมน แทน ซึ่งเหมาะสมกับกรุ๊ปที่มีตัวรับฮอร์โมน ดังเช่น ER หรือ PR บวก โดยยาจะปฏิบัติภารกิจยับยั้งการกระตุ้นของฮอร์โมนภายในร่างกายที่อาจส่งผลให้เซลล์ของโรคมะเร็งเติบโต ยาชนิดนี้จำเป็นต้องรับประทานต่อเนื่องนาน 5‑10 ปี สุดแต่กลยุทธ์รักษา
ปัจจุบันนี้ยังมีการใช้แบบร่วม ยกตัวอย่างเช่น เคมีบำบัดรักษาก่อนผ่าตัดเพื่อลดขนาดก้อน (neoadjuvant therapy) แล้วพอหลังจากนั้นก็ค่อยผ่าตัดตามด้วยยาต้านฮอร์โมนอีกที เพื่อการดูแลและรักษาครอบคลุมมากที่สุด
✨ ยามุ่งเป้าและก็ภูมิต้านทานบำบัด: มือสังหารมะเร็งที่เลือกเป้าหมายได้ตรงจุด
เรากำลังอยู่ในสมัยที่การดูแลรักษาโรคมะเร็งมิได้ "ปูพรมยิง" แบบคราวก่อน แต่แปลงเป็นการใช้ยาเจาะจงไปที่จุดมุ่งหมาย ยามุ่งเป้าหมาย (Targeted therapy) ได้แก่ ยาที่ใช้กับคนไข้กรุ๊ป HER2+ จะไปจับกับโปรตีน HER2 บนผิวเซลล์ของมะเร็งโดยยิ่งไปกว่านั้น ช่วยหยุดการแบ่งตัวของเซลล์โดยไม่ทำลายเซลล์ดีภายในร่างกายมากสักเท่าไรนัก
ส่วน ภูมิต้านทานบำบัดรักษา (Immunotherapy) เริ่มมีหน้าที่มากขึ้นในกรุ๊ปมะเร็งประเภท Triple Negative ที่ไม่มีฮอร์โมนใดให้ใช้ยาแบบเดิมๆได้ การใช้ยากระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกายให้มาต่อสู้กับเซลล์ของโรคมะเร็งก็เลยเป็นช่องทางที่น่าดึงดูด ได้แก่ ยากลุ่ม checkpoint inhibitor ที่เริ่มมีงานศึกษาเรียนรู้วิจัยในไทยมากขึ้น รักษามะเร็งเต้านม รวมทั้งใช้ร่วมกับเคมีบรรเทาบางกรณี
หากแม้ยากลุ่มนี้จะยังแพงสูง แล้วก็เข้าถึงได้ยากในบางพื้นที่ แต่แนวโน้มคือภาครัฐแล้วก็โรงหมอหลายแห่งเริ่มส่งเสริมให้ยาพวกนี้อยู่ในสิทธิ์ประกันสุขภาพเยอะขึ้นเรื่อยๆ
✨ คุณภาพชีวิตหลังการรักษา: หายแล้ว ดำเนินชีวิตถึงแม้ว่าจะดียิ่งขึ้นได้จริง
การดูแลรักษาบางทีอาจผ่านไปแล้ว แต่ชีวิตยังจะต้องเดินต่อ คนจำนวนไม่น้อยข้างหลังรักษาหายจากโรคมะเร็งเต้านม บางทีอาจรู้สึกไม่แน่ใจ ร่างกายอ่อนแอ หรือเกิดภาวะแทรกซ้อนอะไรบางอย่าง เป็นต้นว่า แขนบวมจากการตัดต่อมน้ำเหลือง อาการเจ็บแผล หรือปัญหาที่เกิดขึ้นทางจิตใจ ตัวอย่างเช่น ความกลัวว่าจะกลับมาเป็นอีก
การดูแลหลังการรักษาก็เลยสำคัญไม่แพ้ตอนหวานใจษา ผู้ป่วยต้องมีทีมหมอ กายภาพบำบัด รวมทั้งนักจิตวิทยารอดูแล บางบุคคลอาจเข้าโปรแกรมฟื้นฟูแบบครบวงจรที่มีทั้งโภชนาการ การออกกำลังกายแบบเฉพาะตัว รวมถึงการปรับภาพลักษณ์ตนเอง
กำลังใจจากครอบครัวแล้วก็คนรอบข้างสำคัญมาก บางบุคคลบางทีอาจไม่ได้อยากต้องการคำปลอบใจมาก แม้กระนั้นอยากได้พื้นที่สำหรับในการใช้ชีวิตอย่างธรรมดาที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
✨ การตรวจติดตามรวมทั้งคุ้มครองการกลับมาเป็นซ้ำ
แม้ว่าจะหายแล้ว แม้กระนั้นหมอก็ยังจำเป็นต้องติดตามอาการคนเจ็บต่อเนื่อง ด้วยเหตุว่ามะเร็งสามารถกลับมาได้ด้านใน 5‑10 ปี หรือแม้แต่หลังจากนั้น การตรวจเลือด รูปแมมโมแกรม หรือตรวจด้วยอัลตราซาวนด์เป็นระยะก็เลยสำคัญมาก
หมอจะกำหนดตารางตรวจตามลักษณะโรคที่เคยเป็น ความเสี่ยง แล้วก็ช่วงเวลาหลังการดูแลรักษา โดยส่วนมากจะตรวจทุก 3‑6 เดือนในตอน 2 ปีแรก และก็หลังจากนั้นจึงค่อยห่างขึ้นเมื่อไม่มีสัญญาณไม่ปกติ
นอกนั้น หญิงทั่วไปที่ยังไม่เคยเป็นก็ควรจะเริ่มตรวจคัดกรองตามอายุที่สมควร เป็นต้นว่า 40 ปีขึ้นไป ถ้าหากมีประวัติครอบครัวควรหารือแพทย์เพื่อเริ่มเร็วกว่านั้น
✨ ความมุ่งหวังใหม่ของหญิงไทย: เมืองจำต้องช่วยอะไร? สามัญชนควรเริ่มที่ไหน?
ความหวังของผู้เจ็บป่วยโรคมะเร็งเต้านมในไทยหมายถึงการเข้าถึงการวิเคราะห์แล้วก็การดูแลและรักษาที่เร็วที่สุดและก็ถูกจุดที่สุด ซึ่งหมายถึงทั้งการมีเครื่องมือที่ทันสมัย มีแพทย์ผู้ที่มีความชำนาญ และก็ยาที่จำเป็นต้องสามารถใช้ได้จริงโดยไม่ติดเรื่องงบประมาณ
รัฐบาลควรสนับสนุนให้มีการกระจัดกระจายเครื่องแมมโมแกรมไปสู่โรงหมอในระดับอำเภอหรือจังหวัดมากขึ้นเรื่อยๆ เพิ่มจำนวนแพทย์เฉพาะทาง ช่วยเหลืองบประมาณสำหรับยาราคาแพง รวมทั้งเปิดพื้นที่ให้หญิงเข้าถึงความรู้ความเข้าใจเรื่องการตรวจเต้านมด้วยตัวเองตั้งแต่ตอนวัยรุ่น
ส่วนในระดับประชากร การเริ่มต้นดูแลตนเอง ตั้งแต่การคลำเต้านมเองเดือนละครั้ง ไปตรวจร่างกายรายปี หรือสนทนาเรื่องโรคมะเร็งเต้านมกับคนในครอบครัวให้แปลงเป็นเรื่องธรรมดา ก็เป็นจุดเริ่มแรกของการลดจำนวนคนป่วยที่เจอโรคในระยะลุกลามได้แล้ว
(https://static.wixstatic.com/media/060db7_383f89f0fcbe4ef5ae102a33b18694f8~mv2.png/v1/fill/w_454,h_454,fp_0.50_0.50,q_95,enc_avif,quality_auto/060db7_383f89f0fcbe4ef5ae102a33b18694f8~mv2.webp)
ในโลกที่เทคโนโลยีก้าวหน้า โรคมะเร็งเต้านมไม่ใช่ตอนสุดท้ายของความหวังอีกต่อไป มันเป็นบทใหม่ของชีวิต ที่ถ้าพวกเรารู้จักมันดีพอเพียง จัดแจงให้ดี มะเร็งเต้านม พอเพียง แล้วก็มีระบบสาธารณสุขที่ดีคอยเกื้อหนุน เราก็สามารถใช้ชีวิตต่อได้อย่างเต็มเปี่ยม มีคุณภาพ และเชื่อมั่น
คลิ๊กอ่านรายละเอียดได้ที่ >> https://www.namarak.com/post/แนวทางการรักษาโรคมะเร็งเต้านม-2568 (https://www.namarak.com/post/%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%A1-2568)
อย่าคอยให้ถึงวันที่สาย เริ่มตรวจคัดเลือก มะเร็งเต้านม กรองวันนี้ เพื่อพรุ่งนี้ที่ปลอดภัยกว่า ❤️