มะเร็งเต้านม เป็นหนึ่งในโรคที่หญิงทั้งโลก รวมทั้งในไทย เผชิญอยู่บ่อยมาก รวมทั้งยังคงเป็นประเด็นสำคัญอีกทั้งด้านสาธารณสุข การดูแลและรักษา และการดูแลคุณภาพชีวิตของคนป่วย ตัวแนวทางการรักษาโรคโรคมะเร็งเต้านมในปี 2568 ได้มีการปรับปรุงขึ้นโดยตลอด ทั้งยังในเรื่องของเทคโนโลยีทางการแพทย์ วิถีทางรักษาคนไข้ส่วนบุคคล (personalized medicine) และก็การดูแลร่วมของหลายๆสหสาขาวิชาชีพ วิถีทางกลุ่มนี้มุ่งหวังให้ไม่เพียงแค่ "หายจากโรค" แต่ว่ายังลดการกลับเป็นซ้ำ ปรับปรุงแก้ไขคุณภาพการรักษา และก็พิจารณาถึงผลกระทบที่มีต่อร่างกายและจิตใจของผู้ป่วยด้วย
(https://static.wixstatic.com/media/060db7_0cab51c08d7e4460a6a03239784c987b~mv2.png/v1/fill/w_740,h_419,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/060db7_0cab51c08d7e4460a6a03239784c987b~mv2.png)
บทความนี้จะพาไปตรวจสอบขั้นตอนการรักษาโรคมะเร็งเต้านมที่ล้ำยุคในปี 2568 — ตั้งแต่การวิเคราะห์จัดประเภทชนิดย่อย (subtype) การเลือกวิธีผ่าตัดหรือรักษาเสริม เคล็ดวิธีใหม่ๆอย่างฉายรังสีภายในห้องผ่าตัด (IORT) การใช้ยาเคมีบำบัดรักษา ยาต่อต้านฮอร์โมน ยามุ่งเป้า และก็ภูมิต้านทานบำบัด รวมถึงการดูแลคุณภาพชีวิตข้างหลังการดูแลรักษา เพื่อนักอ่านเข้าใจวิถีทางต่างๆได้อย่างเป็นธรรมชาติ เข้าใจง่าย แล้วก็สามารถนำไปประยุกต์หรือมีความรู้เพื่อการผลักดันและสนับสนุนผู้ที่เกี่ยวข้องได้
การวินิจฉัยรวมทั้งแบ่งประเภทของมะเร็ง (Subtype)
ก่อนการเลือกหนทางรักษาใดๆจำเป็นต้องตรวจชิ้นเนื้อมะเร็ง แล้วก็ทำย้อมหรือทดลองทางห้องปฏิบัติการเพื่อตรวจตัวรับฮอร์โมนเอสโตรเจน (ER) ตัวรับโปรเจสเตอโรน (PR) โปรตีน HER2 รวมทั้งตัวชี้วัดการเจริญเติบโตของเซลล์ได้แก่ Ki‑67 ด้วยเหตุว่าแต่ละประเภทมีพฤติกรรมโรคและก็การตอบสนองต่อการดูแลและรักษาที่แตกต่าง ดังเช่นว่า
- Luminal A — ชอบมีตัวรับฮอร์โมน ER/PR เป็นบวก, HER2 เป็นลบ, และ Ki-67 ต่ำ
- Luminal B — ER/PR เป็นบวก แต่ว่า Ki-67 สูง หรือ HER2 บางทีอาจเป็นบวก
- HER2‑Positive — ตัวรับ HER2 เป็นบวก ซึ่งต้องใช้ยาที่มุ่งเป้า HER2 ร่วมด้วย
- Triple‑Negative (TNBC) — ไม่มีตัวรับ ER, PR หรือ HER2 ซึ่งมักตอบสนองต่อยาเคมีบำบัดรักษาและภูมิคุ้มกันมากยิ่งกว่า
ความสำคัญของ subtype อยู่ที่การเลือกแนวทางการรักษาที่สมควร เช่น ถ้าหากเป็น Luminal จะใช้ยาต่อต้านฮอร์โมนมีบทบาทมากมาย ถ้าเกิดเป็น HER2+ จะใช้ยามุ่งเป้า และก็หากเป็น Triple‑Negative อาจใช้เคมีบำบัดหรือภูมิคุ้มกันบำบัดรักษา
✨ การผ่าตัดแบบใหม่ที่ไม่ใช่แค่การตัด: รักษาเต้านมได้ ไม่มีความจำเป็นที่จะต้องเสียใจ
คราวก่อนเวลาได้ยินว่าต้อง "ผ่าตัดเต้านม" คนจำนวนไม่น้อยมักรู้เรื่องว่าจำเป็นต้องตัดเต้านมอีกทั้งข้างออกเสมอ ซึ่งนำไปสู่ความกลัวแล้วก็เสียความมั่นใจและความเชื่อมั่นในตัวเองไปเยอะแยะ แต่ว่าในยุคนี้แนวทางเปลี่ยนไปมาก แพทย์จะบากบั่นรักษาเต้านมไว้ให้ได้มากที่สุด โดยมองว่าขนาดก้อนโรคมะเร็งอยู่ที่ไหน ใหญ่เพียงใด มีการกระจัดกระจายหรือยัง ถ้าอยู่ในตำแหน่งซึ่งสามารถตัดเฉพาะก้อนออกได้ ก็จะเลือกใช้แนวทางนี้ก่อน
เคล็ดวิธีใหม่ๆสำหรับการผ่าตัด ยกตัวอย่างเช่น การผ่าตัดแบบแผลเล็ก ซ่อนรอยแผลไว้ข้างๆหรือใต้ราวนม การผ่าตัดร่วมกับศัลยกรรมตกแต่งในทันที ทำให้ผู้ป่วยหลังผ่าตัดยังคงรู้สึกเชื่อมั่นได้ดังเดิม มะเร็งเต้านม ไม่จำเป็นต้องรอจนถึงรักษาหายและก็หลังจากนั้นจึงค่อยทำศัลยกรรมเสริมในคราวหลัง
ยิ่งไปกว่านี้ยังมีการประเมินต่อมน้ำเหลืองที่รักแร้ว่ามีการกระจายหรือเปล่า โดยใช้วิธี Sentinel Node Biopsy ซึ่งช่วยลดช่องทางเกิดอาการแขนบวมในวันหลัง เป็นอีกหนึ่งหนทางที่ช่วยทำให้การรักษาไม่ทิ้งร่องรอยให้ร่างกายและจิตใจมากเกินไป
(https://static.wixstatic.com/media/060db7_f64254ee03d5491892454d2c25fd2f8b~mv2.png/v1/fill/w_289,h_162,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/060db7_f64254ee03d5491892454d2c25fd2f8b~mv2.png)
✨ ส่องแสงแบบใหม่ IORT คืออะไร เพราะเหตุไรถึง "ยิงแสง" ตั้งแต่ยังอยู่ในห้องผ่าตัด
ในอดีต หลังผ่าตัดเต้านมเสร็จแล้ว คนเจ็บต้องกลับมาฉายแสงอีกหลายครั้งในตอนยาวนานหลายสัปดาห์ บางบุคคลก็ตรากตรำกับการเดินทาง หรือมีผลใกล้กันทางผิวหนังจากการส่องแสงแบบเดิมๆแต่แล้วพอถึงปี 2568 นี้ มีเทคโนโลยีที่เรียกว่า IORT (Intraoperative Radiation Therapy) ซึ่งเป็นการฉายรังสีให้เสร็จในระหว่างการผ่าตัดเลย
หมอจะนำเครื่องใช้ไม้สอยเฉพาะเข้าไปในบริเวณที่ตัดก้อนโรคมะเร็งออก แล้วฉายรังสีจุดนั้นทันที ก่อนจะเย็บแผลปิด ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงที่เซลล์มะเร็งที่บางทีอาจหลงเหลือจะกลับมาเติบโตอีกครั้ง แล้วก็ยังลดโอกาสจำเป็นต้องฉายแสงซ้ำหลังผ่าตัดอีกด้วย
IORT เหมาะสำหรับผู้ป่วยบางกรุ๊ป ตัวอย่างเช่น มะเร็งในระยะเริ่มต้น ขนาดเล็ก ไม่มีผู้กระทำระจายไปต่อมน้ำเหลือง และจะต้องอยู่ในเกณฑ์ที่แน่ๆที่หมอจะประเมิน ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่ช่วยให้ผู้เจ็บป่วยไม่ต้องมารับการฉายรังสีหลายที และก็ยังช่วยให้จบการดูแลและรักษาเร็วขึ้นอีกด้วย
✨ เคมีบำบัดรักษากับฮอร์โมนบรรเทาในปี 2568: ไม่ใช่แค่ยา แต่ว่าคือศาสตร์ส่วนบุคคล
คนจำนวนไม่น้อยกลัวเคมีบำบัดรักษา ด้วยเหตุว่าภาพจำของผมหล่น อาเจียน เหน็ดเหนื่อย แต่ที่จริงแล้วเคมีบรรเทาในยุคใหม่ ไม่ได้ใช้กับทุกคน และไม่ได้ยิ่งนักเท่าที่เคย ยาเคมีบำบัดรักษา ตรวจมะเร็งเต้านม ในปี 2568 ถูกออกแบบให้เลือกใช้เฉพาะในกรุ๊ปที่จำเป็นจะต้อง และก็ยังสามารถตรวจยีนหรือระดับความเสี่ยงเพื่อประเมินว่าผู้เจ็บป่วยคนนี้ต้องใช้เคมีบำบัดรักษาหรือเปล่า
ในรายที่ไม่จำเป็นต้องใช้เคมีบรรเทา แพทย์บางทีอาจเลือกให้ ยาต่อต้านฮอร์โมน แทน ซึ่งเหมาะสมกับกลุ่มที่มีตัวรับฮอร์โมน ตัวอย่างเช่น ER หรือ PR บวก โดยยาจะปฏิบัติหน้าที่ยั้งการกระตุ้นของฮอร์โมนภายในร่างกายที่อาจจะทำให้เซลล์มะเร็งเติบโต ยาจำพวกนี้จำเป็นต้องกินสม่ำเสมอนาน 5‑10 ปี แล้วแต่แนวทางรักษา
ปัจจุบันนี้ยังมีการใช้แบบร่วม อย่างเช่น เคมีบรรเทาก่อนผ่าตัดเพื่อลดขนาดก้อน (neoadjuvant therapy) แล้วค่อยผ่าตัดและก็ตามด้วยยาต้านฮอร์โมนอีกครั้ง เพื่อการดูแลรักษาครอบคลุมสูงที่สุด
✨ ยามุ่งเป้าและภูมิต้านทานบรรเทา: มือสังหารมะเร็งที่เลือกวัตถุประสงค์ได้ถูกจุด
พวกเรากำลังอยู่ในสมัยที่การดูแลและรักษาโรคมะเร็งมิได้ "ปูพรมยิง" แบบก่อนหน้า แต่ว่ากลายเป็นการใช้ยาระบุไปที่จุดมุ่งหมาย ยามุ่งจุดมุ่งหมาย (Targeted therapy) เช่น ยาที่ใช้กับผู้ป่วยกลุ่ม HER2+ จะไปจับกับโปรตีน HER2 บนผิวเซลล์ของมะเร็งโดยยิ่งไปกว่านั้น ช่วยหยุดการแบ่งตัวของเซลล์โดยไม่ทำลายเซลล์ดีภายในร่างกายมากเท่าไรนัก
ส่วน ภูมิต้านทานบรรเทา (Immunotherapy) เริ่มมีหน้าที่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆในกลุ่มมะเร็งจำพวก Triple Negative ที่ไม่มีฮอร์โมนใดให้ใช้ยาแบบเดิมๆได้ การใช้ยากระตุ้นภูมิต้านทานของร่างกายให้มาต่อสู้กับเซลล์ของโรคมะเร็งก็เลยเป็นโอกาสที่น่าดึงดูด ได้แก่ ยากลุ่ม checkpoint inhibitor ที่เริ่มมีงานค้นคว้าวิจัยในไทยมากยิ่งขึ้น ตรวจมะเร็งเต้านม รวมทั้งใช้ร่วมกับเคมีบรรเทาในบางคราว
แม้ว่ายากลุ่มนี้จะยังแพงสูง และก็เข้าถึงได้ยากในบางพื้นที่ แต่แนวโน้มคือภาครัฐรวมทั้งโรงหมอหลายแห่งเริ่มผลักดันให้ยากลุ่มนี้อยู่ในสิทธิ์ประกันสุขภาพมากขึ้นเรื่อยๆ
✨ คุณภาพชีวิตข้างหลังการรักษา: หายแล้ว ใช้ชีวิตแม้กระทั่งดียิ่งขึ้นได้จริง
การดูแลรักษาบางทีอาจพ้นไปแล้ว แม้กระนั้นชีวิตยังจะต้องเดินต่อ คนจำนวนไม่น้อยข้างหลังรักษาหายจากโรคมะเร็งเต้านม บางทีอาจรู้สึกยังไม่มั่นใจ ร่างกายอ่อนแอ หรือเกิดภาวะแทรกซ้อนบางสิ่งบางอย่าง ดังเช่น แขนบวมจากการตัดต่อมน้ำเหลือง ลักษณะการเจ็บแผล หรือปัญหาทางจิตใจ เช่น ความกลัวว่าจะกลับมาเป็นอีก
การดูแลหลังการดูแลและรักษาจึงสำคัญไม่แพ้ตอนที่รักษา คนเจ็บต้องมีทีมแพทย์ กายภาพบำบัด และนักจิตวิทยารอช่วยเลี้ยงดู บางบุคคลบางทีอาจเข้าโปรแกรมฟื้นฟูแบบครบวงจรที่มีทั้งยังโภชนาการ การบริหารร่างกายแบบส่วนบุคคล รวมทั้งการปรับภาพลักษณ์ตนเอง
พลังใจจากครอบครัวและก็คนรอบข้างสำคัญมาก บางคนบางทีอาจไม่ต้องการที่จะอยากคำปลอบใจมาก แต่อยากได้พื้นที่สำหรับในการใช้ชีวิตอย่างธรรมดาที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
✨ การตรวจติดตามและก็คุ้มครองปกป้องการกลับมาเป็นซ้ำ
แม้ว่าจะหายแล้ว แต่หมอก็ยังจำเป็นต้องติดตามอาการคนป่วยต่อเนื่อง เพราะเหตุว่ามะเร็งสามารถกลับมาได้ด้านใน 5‑10 ปี หรือแม้แต่ต่อไป การพิสูจน์เลือด รูปถ่ายแมมโมแกรม หรือตรวจด้วยอัลตราซาวนด์เป็นระยะจึงสำคัญมาก
แพทย์จะกำหนดตารางตรวจตามลักษณะของโรคที่เคยเป็น ความเสี่ยง รวมทั้งช่วงเวลาหลังการรักษา โดยส่วนมากจะตรวจทุก 3‑6 เดือนในช่วง 2 ปีแรก แล้วค่อยห่างขึ้นเมื่อไม่มีสัญญาณแตกต่างจากปกติ
นอกนั้น ผู้หญิงทั่วๆไปที่ยังไม่เคยเป็นก็ควรจะเริ่มตรวจคัดกรองตามอายุที่เหมาะสม ดังเช่นว่า 40 ปีขึ้นไป แม้มีประวัติครอบครัวควรจะหารือหมอเพื่อเริ่มเร็วกว่านั้น
✨ ความมุ่งหวังใหม่ของเพศหญิงไทย: รัฐจำต้องช่วยอะไร? พลเมืองควรเริ่มที่ไหน?
ความมุ่งมาดของคนป่วยโรคมะเร็งเต้านมในไทย คือ การเข้าถึงการวิเคราะห์รวมทั้งการดูแลรักษาที่เร็วที่สุดและตรงจุดที่สุด ซึ่งก็คืออีกทั้งการมีเครื่องไม้เครื่องมือที่นำสมัย มีหมอผู้ที่มีความเชี่ยวชาญ รวมทั้งยาที่ต้องสามารถใช้ได้จริงโดยไม่ติดเรื่องงบประมาณ
รัฐบาลควรจะเกื้อหนุนให้มีการกระจายเครื่องแมมโมแกรมไปสู่โรงหมอในระดับอำเภอหรือจังหวัดเยอะขึ้นเรื่อยๆ เพิ่มแพทย์เฉพาะทาง สนับสนุนงบประมาณสำหรับยาราคาแพง และเปิดพื้นที่ให้หญิงเข้าถึงความรู้ความเข้าใจที่เกี่ยวข้องกับเรื่องการตรวจเต้านมด้วยตนเองตั้งแต่ช่วงวัยรุ่น
ส่วนในระดับประชาชน การเริ่มต้นดูแลตนเอง ตั้งแต่การคลำเต้านมเองเดือนละครั้ง ไปตรวจสุขภาพประจำปี หรือเสวนาเรื่องมะเร็งเต้านมกับคนที่อาศัยอยู่ในครอบครัวให้เปลี่ยนเป็นเรื่องปกติ ก็เป็นจุดกำเนิดของการลดจำนวนคนป่วยที่พบโรคในระยะลุกลามได้แล้ว
(https://static.wixstatic.com/media/060db7_383f89f0fcbe4ef5ae102a33b18694f8~mv2.png/v1/fill/w_454,h_454,fp_0.50_0.50,q_95,enc_avif,quality_auto/060db7_383f89f0fcbe4ef5ae102a33b18694f8~mv2.webp)
ในโลกที่เทคโนโลยีก้าวไกล โรคมะเร็งเต้านมไม่ใช่จุดสิ้นสุดของความมุ่งหวังอีกต่อไป มันเป็นบทใหม่ของชีวิต ที่ถ้าหากเรารู้จักมันดีพอ เตรียมตัวให้ดี ตรวจมะเร็งเต้านม (https://www.namarak.com/post/%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%A1-2568) พอ และก็มีระบบระเบียบสาธารณสุขที่ดีคอยเกื้อหนุน พวกเราก็สามารถใช้ชีวิตต่อได้อย่างมาก มีคุณภาพ รวมทั้งมั่นอกมั่นใจ
เข้าไปอ่านรายละเอียดได้จาก >> https://www.namarak.com/post/แนวทางการรักษาโรคมะเร็งเต้านม-2568 (https://www.namarak.com/post/%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%A1-2568)
อย่ารอคอยให้ถึงวันที่สาย เริ่มตรวจคัด มะเร็งเต้านม กรองวันนี้ เพื่อพรุ่งนี้ที่ปลอดภัยกว่า ❤️