มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง (https://fms.co.th/%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B3%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%95/)ถือเป็นต้นกำลังที่สำคัญมากอย่างหนึ่งของโรงงานอุตสาหกรรมในตอนนี้
(https://fms.co.th/wp-content/uploads/2024/11/Picture25.png)
ลักษณะเด่นสำคัญๆของมอเตอร์จำพวกนี้เป็นสามารถปรับความเร็วได้ตั้งแต่ระดับที่ค่อนข้างต่ำสุดไปจนกระทั่งสูงสุดโดยมักใช้กับระบบอุตสาหกรรม ดังเช่น โรงงานทอผ้า, โรงงานถลุงโลหะ, โรงงานเส้นใยโพลีเอสเตอร์ ทั้งนี้ก่อนจะไปทำใช้งานมอเตอร์กระแสไฟฟ้าประเภทนี้ พวกเราจึงควรรู้จักกับเครื่องมือต่างๆรวมทั้งหลักการทำงานให้ถูกหลักด้วยเพื่อจะได้เลือกใช้งานได้อย่างถูกต้อง
องค์ประกอบของ มอเตอร์ไฟฟ้า กระแสไฟตรง
1. เฟรมหรือโยค (Frame or Yoke) : เป็นโครงด้านนอกเปรียบได้เสมือนดั่ง มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง ฟุตบาทของแม่เหล็กจากขั้วเหนือไปขั้วใต้ ช่วยยึดองค์ประกอบอื่นๆให้แข็งแรง
2. ขั้วแม่เหล็ก : จะประกอบด้วย 2 ส่วน เป็นแกนขั้วแม่เหล็กกับขดลวดสนามไฟฟ้า
3. ตัวหมุน (Rotor) : จะมีผลให้กำเนิดกำลัง ลักษณะมีแกนวางอยู่ตรงกระสุนปืน ประกอบไปด้วย 4 ส่วนสำคัญๆเป็น แกนเพลา, แกนเหล็กอเมเจอร์, คอมมิวเตเตอร์ และขดลวดอเมเจอร์
4. แปรงถ่าน : ทำจากคาร์บอนทรงสี่เหลียมผืนผ้า จำต้องสัมผัสกับซีคอมไม่วเตเตอร์ตลอดระยะเวลาเพื่อรับไฟฟ้าพร้อมส่งระหว่างขดลวดอเมเจอร์กับวงจรไฟฟ้าภายนอก
แนวทางการทำงานพื้นฐานของ มอเตอร์กระแสไฟฟ้า กระแสตรง
พอแรงดันไฟฟ้าเข้าไปยังมอเตอร์ ส่วนใดส่วนหนึ่งจะเข้าแปรงถ่านผ่านคอมมิวเตเตอร์ต่อเข้าไปยังขดลวดอเมเจอร์เพื่อสร้างสนามแม่เหล็กขึ้นมา ในช่วงเวลาที่ไฟฟ้าอีกส่วนจะไหลไปยังขดลวดสนามไฟฟ้า มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง เกิดเป็นขั้วเหนือ-ขั้วใต้ ส่งผลให้เกิดสนามไฟฟ้า 2 สนาม โดยคุณลักษณะของแม่เหล็กทิศทางตรงข้ามจะหักล้างกัน ส่วนแนวทางเดียวกันเสริมแรงกันเกิดเป็นแรงบิดในตัวอเมเจอร์หมุนได้เรียกว่าตัวหมุนหรือ Rotor ด้วยแม่เหล็กทั้งสองที่เกิดปฏิกิริยาต่อกัน ทำให้การหมุนดังที่กล่าวถึงแล้วเกิดขึ้น เพื่อทำให้มอเตอร์กระแสไฟฟ้า ไฟฟ้ากระแสตรง สามารถใช้งานได้นั่นเอง
มอเตอร์กระแสไฟฟ้า กระแสสลับ 3 เฟส
เป็นมอเตอร์ยอดนิยมมากในกลุ่มโรงงานอุตสาหกรรม ใช้กับระบบไฟกระแสสลับ การใช้แรงงานรากฐานคือเปลี่ยนกำลังไฟฟ้าให้เปลี่ยนเป็นพลังงานกล ส่วนที่ปฏิบัติภารกิจเปลี่ยนแปลงกำลังไฟฟ้าเป็นขดลวดในสเตเตอร์ เมื่อได้รับกำลังไฟฟ้าก็จะสร้างสนามไฟฟ้าขึ้น และจะไปนำไปสู่การเหนี่ยวนำของไฟฟ้าขึ้นในขดลวดของโรเตอร์ หรือ เรียกว่าตัวหมุน ซึ่งคือส่วนที่ปฏิบัติหน้าที่ให้พลังงานกลนั่นเอง ก็เลยทำให้มีการเรียกมอเตอร์ไฟกระแสสลับว่ามอเตอร์รั้งนำ
สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ชนิดคือ
1. มอเตอร์ไฟฟ้า ไฟฟ้ากระแสสลับแบบอินดักชั่น หรือ รั้งนำ– จะมีความเร็วพร้อมรอบคงเดิม เพราะเหตุว่าขึ้นกับความถี่ของบ่อเกิดกระแสไฟฟ้า องค์ประกอบไม่ค่อยซับซ้อน ราคาไม่แพง ทำนุบำรุงง่ายเนื่องจากว่าไม่มีคอมไม่วเตเตอร์กับแปรงถ่านราวกับมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง เมื่อใช้ร่วมกับเครื่องควบคุมความเร็วอินเวอร์เตอร์ก็จะสามารถคุมความเร็วได้ตั้งแต่0 ถึง ความเร็วสูงสุดของมอเตอร์
ข้างในประกอบไปด้วยโรเตอร์, ขดลวดสนามไฟฟ้า, มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง โครงมอเตอร์, ขั้วต่อสาย, ฝาครอบหัว, ฝาครอบท้าย สามารถแบ่งได้เป็น 2 จำพวกหลักๆได้แก่ อินดิกชั่นมอเตอร์แบบทรงกระรอกกับอินดิกชั่นมอเตอร์แบบขดลวด การใช้งานขึ้นกับความเหมาะสมของเครื่องจักร
2. มอเตอร์ไฟฟ้า กระแสสลับแบบซิงโครนัส– จะเป็นมอเตอร์ขนาดใหญ่ขนาดกำลังไฟฟ้าตั้งแต่ 150 KW ไปจนกระทั่ง 15 MW ระดับความเร็วตั้งแต่ 150 – 1,800 RPM มีส่วนประกอบสำคัญ 2 ส่วนคือ
- สเตเตอร์ (Stator) จะเป็นเหมือนกับแบบอินดักชั่น มีร่องพันขดลวด 3 ชุด เฟสละ 1 ชุด พอเพียงจ่ายไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟสให้สเตเตอร์จะกำเนิดสนามแม่เหล็กหมุนขึ้นมา
- โรเตอร์ (Rotor) ลักษณะเป็นขั้วแม่เหล็กยื่น ขดลวดพันด้านข้างขั้วแม่เหล็กที่ยื่นออกมาโดยจะพันยื่นต่อกับแหล่งจ่ายกระแสไฟฟ้ากระแสตรงด้านนอกไม่ก็สร้างขั้วแม่เหล็กตรงโรเจอร์ เมื่อมีการจ่ายไฟมายังสเตเตอร์จะกำเนิดเป็นสนามแม่เหล็กหมุนความเร็วพอๆกับความเร็วของสนามแม่เหล็ก มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง ตรงสเตเตอร์นั่นเอง
คลิ๊กอ่านรายละเอียดได้ที่ >> https://fms.co.th/ชวนทำความรู้จักกับมอเต/ (https://fms.co.th/%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B3%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%95/)